اشتباهات رایج بین گاوداران
اشتباهات و مشکلات رایج بین گاوداران از دید تیم فنی شرکت تعاونی کشاورزی گاوداران اصفهان
در پژوهش انجام گرفته اخیردر خصوص اشتباهات رایج بین گاوداران، پس از بازدید تیم فنی شرکت تعاونی کشاورزی گاوداران اصفهان از گاوداری های اعضاء، اشتباهات و مشکلات رایجی در بین مزارع پرورش دام وجود داشت که میتوان تمامی آنها را در 10 مورد خلاصه بیان نمود .
در این پژوهش قصد داریم علاوه بر مطرح کردن مسایل و مشکلات این حوزه بتوان به بیان راهکارهای پیشنهادی نیزبپردازیم.
امید است با عنایت دامداران و اعضاء محترم شرکت به عناوین نامبرده ، بتوان گام مهمی در افزایش بهرهوری و عملکرد، کاهش هزینههای تولید و افزایش کیفیت محصولات و فرآوردههای دامی برداشت.
برای گاوهای شیری لازم است که تغذیه بصورت نامحدود انجام شود و توصیه میشود طی 24 ساعت حداکثر 1 ساعت آخور خالی بماند
در بسیاری از گاوداری ها ملاحظه میشودوزن دقیقی از یونجه ، سیلاژ، کاه و … مصرفی وجود ندارد. برای داشتن یک جیره بالانس ،داشتن وزن دقیق اقلام اهمیت فراوان دارد.
(جیره روی کاغذ با آنچه در آخور وجود دارد تفاوت زیادی نداشته باشد)
توصیه میشود هر لقمه ایی که گاو از آخور بر میدارد حاوی تمام مواد غذایی باشد، به همین جهت لازم است که کل جیره به شکل کاملا مخلوط در اختیار دام قرار گیرد. این موضوع موجب بهبود عملکرد شکمبه و کاهش وقوع بیماری های گوارشی (نظیر اسیدوز) میشود . برای گاوداریی که از فیدر استفاده نمیکنند تهیه یک دستگاه یونجه و کاه خرد کن توصیه میشود.
گاوی میتواند عملکرد تولید و تولید مقلی مناسب و خوب داشته باشد که از پاهای سالمی بهره مند باشد. اصلاح سم و سم چینی برای یک گاو شیری باید هر 6ماه یکبار(2 بار در سال) انجام شود. بهترین زمان برای سم چینی زمان خشک کردن (2 ماه قبل زایش) و 4 ماه پس از زایش میباشد.
متاسفانه در بسیاری از موارد مشاهده میشود که اهمیت لازم به گروههای پرورشی نظیر گوساله های ماده ، تلیسه های آبستن و گاوهای خشک داده نمیشود و گاهی از کنسانتره های بالانس نشده و یا فقط ترکیب سبوس و جو برای این گروهها استفاده میشود. با توجه به اهمیت فراوان این دسته ها استفاده از کنسانتره مناسب با نیاز هر گروه توصیه میشود.
کیفیت یونجه، نداشتن علف هرز،فاقد رطوبت بودن و… اهمیت فراوانی دارد. اما یک نکته مهم و کلیدی در مورد یونجه این است که یونجه تازه برداشت شده حاوی برخی مواد ضد تغذیه ایی است که فقط با یک مدت انبارداری غیر فعال شده و یا از بین میرود. چنانچه از یونجه تازه برداشت شده استفاده گردد معمولا همزمان کاهش اسکور مدفوع اتفاق می افتد. بنابراین لازم است یونجه پس از برداشت و انتقال به گاوداری حداقل برای سه هفته انبار شده و سپس مورد استفاده قرار بگیرد.
استفاده از سنگ نمک در آخور به غیر از تامین سدیم و کلر برای گاو، منجر به کاهش رفتار گندخواری (پیکا) و لیس زدن بدن یکدیگر میشود. بنابراین توصیه میشود در تمامی گروهها به غیراز گاوهای خشک (در طی 2 ماه آخر آبستنی ) از سنگ نمک در کنار آخور استفاده گردد.
در مورد سیلوی ذرت به نکات زیادی میتوان عنوان کرد ولی براساس بیشترین مواردی که طی بازدیدها به چشم خورده ، بطور خلاصه به موارد ذیل میتوان اشاره کرد:
- ابعاد و ساختمان سیلو : با توجه به اندازه گله (مقدار مصرف) طراحی شود، بطوری که جوابگوی نیاز مصرف یک سال گله باشد.
- ساختمان سیلو: ساختمان سیلو (محل برداشت) خلاف جهت آفتاب باشد.
- تعداد سیلو: داشتن حداقل 2 سیلو در واحد های دامداری (یا داشتن سیلوی دو طرفه)
- ماده خشک مناسب : استفاده از مواد اولیه با کیفیت در تهیه سیلو
- ارتفاع سیلو : ارتفاع سیل نباید از 3 متر بیشتر باشد. این امر میتواند در فشرده سازی بهتر علوفه ها موثر باشد و از فساد جلوگیری کند.
- پوشش سیلو : استفاده از پوشش مناسب در تهیه سیلو .ترجیحا استفاده از پلاستیک ضد آفتاب بصورت بقچه ای و پوشش نهایی با یک ردیف آجر زبره
- جاذب الرطوبه ها: استفاده از جاذب الرطوبه ها نظیر کاه ، تفاله چقندر (ترجیحا پرک)، سبوس گندم
- حد برداشت : برداشت از سیلو بصورت یکنواخت و در حد نیاز انجام شود.
گاوهای هلشتاین امروزه با توجه به پتانسیل ژنتیکی بالا نیاز به تامین مواد مغذی به مقدار کافی برای داشتن یک عملکرد مناسب دارند و تغذیه کمتر از حد مواد مغذی منجر به کاهش عملکرد و وضع بیماری های متابولیک و آسیب های تولید مثلی خواهد شد.
از طرف دیگر چنانچه یک محاسبه اقتصادی صورت گیرد تفاوت چندانی بین قیمت علوفه ها (سیلاژ ذرت و یونجه) با توجه به افت، پرت و نیاز به انبارداری با کنسانتره وجود ندارد. به همین دلیل توصیه میشود برای گاوهای با تولید بالا سطح مناسب از مصرف کنسانتره در نظر گرفته شود.
با افزایش سن در پستانداران ، تجمع چربی ، افزایش و ضریب تبدیل کاهش میابد. بنابر این لازم است به این نکته توجه کنیم که نگهداری گوساله های پرواری بعد از یک سن و وزن مشخص با توجه به کاهش ضریب تبدیل ، اقتصادی نباشد. (معمولا وزن های بالای 600 کیلوگرم توصیه نمی شود. )