شکل 1. نواحی کلیدی برای ارزیابی در گاو گوشتی عبارتند از: ستون فقرات، دنده ها، قلاب ها، استخوان های سنجاق، سر دم و سینه.
امتیاز وضعیت بدن (BCS) ابزاری با کاربرد آسان است که چربی نسبی گاوها را توصیف می کند. برای مدیریت گله گاو می توان از مقیاس 9 درجه ای BCS استفاده کرد. به عنوان مثال، بین وضعیت بدن گاو و عملکرد تولیدمثلی و بهره وری او همبستگی قوی وجود دارد. درصد گاوهای باز، فاصله زایمان و قدرت گوساله در بدو تولد همگی با BCS گاوها در زمان زایمان و در طول فصل تولید مثل مرتبط هستند.
کمی دقیقتر، BCS به عنوان اندازه گیری چربی بدن عمل می کند (جدول 1). گاوهای گوشتی زمانی که انرژی دریافتی بیش از انرژی مورد نیاز باشد، انرژی را به شکل چربی ذخیره می کنند.
اگر انرژی مورد نیاز گاو از انرژی دریافتی وی بیشتر شود، ممکن است این انرژی ذخیره شده در آینده مورد استفاده قرار گیرد.
علاوه بر کمک به تسطیح قله ها و دره های حاصل از عرضه خوراک فصلی، انرژی ذخیره شده به عنوان چربی با کاهش اتلاف گرما، کمک زیادی به عایق بندی گاو در برابر هوای سرد شدید می کند.
به طور کلی، تغییر در یک BCS معادل حدود 100 پوند وزن زنده در گاوهای گوشتی است. بنابراین، برای مثال، یک گاو 1250 پوندی BCS 4 ممکن است در BCS 5 1350 پوند و در BCS 6 1450 پوند وزن داشته باشد. مهم است به خاطر داشته باشید که این تغییرات وزن صرفاً تخمینی هستند.
این تخمین ها شامل وزن جنین (حداقل یک پوند در روز در سه ماهه آخر رشد)، غشاهای جنینی یا مایعات جنینی نمی شود، که می تواند برای گاوها در اواخر بارداری بین 125 تا 155 پوند باشد.
نحوه ارزیابی
بنابراین، تشخیص تفاوت وزن بدن به دلیل درجه چاقی و تغییرات وزن بدن که در نتیجه رشد جنین (و مورد نیاز) است، مهم است. هنگام ارزیابی گروهی از گاوهای اواخر بارداری، اگر وزن در سه ماهه آخر بارداری افزایش نیابد، گاوها احتمالاً وضعیت بدنی خود را از دست می دهند.
اختصاص BCS مستلزم مشاهده نواحی کلیدی برای تعیین درجه چاق است. ارزیاب باید رسوبات چربی را روی ستون فقرات، دنده ها، قلاب ها، استخوان های سنجاق، سر دم و سینه مشاهده کند (شکل 1). غالباً، دامداران و زنان گاودار با تجربه، تنها بر اساس ارزیابی بصری این مناطق، BCS را فراخوانی می کنند. با این حال، برای یک تکنیک امتیاز دهی دقیق تر، تعیین BCS گاو گوشتی ممکن است بر ترکیبی از ارزیابی بصری و لمس ساختارهای کلیدی استخوان تکیه کند. لمس گاوها برای چاق شدن در امتداد ستون فقرات، دنده‌ها و سر دم به بهبود مهارت‌های ارزیابی بصری وضعیت بدن کمک می‌کند. یکی از مزایای استفاده از سیستم BCS این است که با تمرین می توان از نشانگرهای بصری به تنهایی استفاده کرد و BCS را بدون جمع آوری یا کار گاو در میدان اندازه گیری کرد.
جدول 1. درصد چربی بدن خالی مربوط به هر نمره وضعیت بدن در مقیاس 1 تا 9.
| BCS |
چربی خالی بدن (%) |
| 1 |
3.8 |
| 2 |
7.5 |
| 3 |
11.3 |
| 4 |
15.1 |
| 5 |
18.8 |
| 6 |
22.6 |
| 7 |
26.4 |
| 8 |
30.2 |
| 9 |
33.9 |
منبع: اقتباس از نیازهای غذایی گاو ، 8th rev. ویرایش (واشنگتن، دی سی: انتشارات آکادمی ملی، 2016).
سیستم نمره دهی وضعیت بدنه 9 نقطه ای
مهم‌ترین ویژگی‌های توصیف‌کننده مقیاس 9 امتیازی سیستم امتیازدهی وضعیت بدن، با توجه به نیازهای غذایی گاو گاو (2016)، به شرح زیر است:
1—Emaciated لاغر شده .
گاو به شدت لاغر و از نظر جسمی ضعیف است. ساختار استخوان شانه، دنده ها، پشت، قلاب ها و پین ها در لمس تیز بوده و به راحتی قابل مشاهده است. هیچ شواهدی از رسوب چربی یا عضله وجود ندارد. این نمره وضعیت بدن به ندرت در میدان مشاهده می شود.
2—Very Thin.
گاو لاغر به نظر می رسد اما ضعیف نیست. شواهدی از رسوب چربی وجود ندارد. آتروفی عضلانی در شانه، بالای کمر و کفل و از طریق رباط عقبی قابل توجه است. فرآیندهای خاردار و عرضی، قلاب ها و پین ها در لمس تیز هستند و به راحتی دیده می شوند.
3— Thin لاغر .
پوشش چربی بسیار کمی روی شانه، کمر و کفل. قسمت جلویی شواهد کمی از رسوب چربی دارد، اما سه یا چند دنده آخر را می توان دید. ستون فقرات هنوز به شدت قابل مشاهده است. فرآیندهای ستون فقرات را می توان به صورت جداگانه با لمس شناسایی کرد و ممکن است همچنان قابل مشاهده باشد. فاصله بین فرآیندها کمتر مشخص است. شواهدی از از دست دادن عضله در قسمت عقبی وجود دارد.
4—Borderline. خط مرزی
قسمت جلویی اندکی قابل توجه است و دنده های 12 و 13 هنوز به راحتی قابل مشاهده هستند. آتروفی عضلانی هنوز روی شانه ها، کمر و ربع عقبی قابل توجه است، اما به حالت طبیعی نزدیک می شود. فرآیندهای عرضی و خاردار را می توان تنها با لمس (با فشار خفیف) شناسایی کرد و به جای تیز بودن، احساس گرد شد. قلاب ها و پین ها با حداقل چربی پوشانده شده اند و به راحتی قابل شناسایی هستند.
5—Moderate. در حد متوسط
شواهد کمی از رسوب چربی در سینه وجود دارد. بیان عضلات در شانه، کمر، کفل و رباط عقبی طبیعی است. دو دنده آخر (12 و 13) فقط در صورتی دیده می شود که گاو کمتر از حد معمول پر شده باشد. ستون فقرات و فرآیندهای عرضی را نمی توان دید، فقط با فشار محکم می توان آن را احساس کرد و احساس گرد شد. فضاهای بین فرآیندها قابل مشاهده نیستند و فقط با فشار محکم قابل تشخیص هستند. نواحی در هر طرف سر دم شروع به پر شدن می کنند. قلاب ها و پین ها با لایه ای از چربی پوشیده شده اند، اما هنوز قابل تشخیص هستند.
6—Good. خوب
گاو در سرتاسر ظاهر صافی از خود نشان می دهد. دنده ها کاملا پوشانده شده و برای چشم قابل توجه نیستند. قسمت عقبی چاق و پر است. فنری قابل توجه در قسمت جلویی و در هر طرف سر دم. اکنون فشار محکمی برای احساس فرآیندهای عرضی مورد نیاز است. رسوب چربی در سینه مشهود است.
7—Fleshy. گوشتی فربه
سینه پر است، اما منبسط نشده است. فرآیندهای خاردار و عرضی در چربی تعبیه شده اند و تنها با فشار بسیار محکم می توان آنها را احساس کرد. خط بالا ظاهری مربعی پیدا می کند. فاصله بین فرآیندها به سختی قابل تشخیص است. پوشش چربی فراوان در دو طرف سر دم با لکه دار شدن آشکار.
8—چاق.
گردن گاو کوتاه و ضخیم به نظر می رسد. سینه با چربی منبسط شده است. حیوان روی خط بالا ظاهری مربعی و بلوکی پیدا می کند و در امتداد کناره ها صاف است. ساختار استخوانی دیگر دیده نمی شود. پین ها در چربی در دو طرف سر دم فرو رفته اند. شواهدی از رسوب چربی در پستان.
9—Very Obese. خیلی چاق
به ندرت دیده می شود. تشخیص ساختارهای استخوانی آسان نیست. سر دم در چربی مدفون است. گاو گردن کوتاه با سینه پر و متسع به نظر می رسد. رسوب قابل توجه چربی در پستان. تحرک حیوان ممکن است در اثر چربی بیش از حد مختل شود.
چه زمانی باید گاوها را اسکوربندی کرد؟
بزرگترین عامل منفرد موثر بر عملکرد اصلاح نژاد گاوهای گوشتی BCS در هنگام زایمان است. با این حال، اگر تولیدکنندگان برای تعیین و مدیریت وضعیت بدن گله خود تا زمان زایش صبر کنند، اصلاح آن مشکل خواهد بود. به عنوان مثال، افزایش BCS یک گاو شیرده بسیار پرهزینه (و چالش برانگیز) است. بنابراین، بهترین راه برای مدیریت گله گاو، نظارت بر BCS در زمان های کلیدی در طول چرخه او است. مثلا:
با نزدیک شدن به شیرگیری، تولیدکنندگان باید گاوها و تلیسه های گله را BCS کنند تا برنامه های علوفه و تغذیه را به درستی برنامه ریزی و تنظیم کنند. این ممکن است به معنای استفاده از ابزارهای مدیریتی مانند از شیر گرفتن زودهنگام، مکمل یا هر دو باشد. این به اطمینان از شرایط مناسب بدن برای عملکرد بهینه تولید مثل کمک می کند. از آنجایی که تلیسه های گوساله اول هنوز در حال رشد هستند، به احتمال زیاد در هنگام از شیر گرفتن نحیف هستند و اگر از گاوهای بالغ جدا شوند و با غلات یا علوفه با کیفیت خوب تکمیل شوند، ممکن است سودمند باشند.
آخرین فرصت برای بازگرداندن شرایط اقتصادی گاوها 90 روز قبل از زایش رخ می دهد. این زمان آن است که گاوهای لاغر را از گاوهایی که در شرایط خوب هستند جدا کرده و به طور جداگانه به آنها غذا دهیم و به آن گاوهای جوان و تلیسه ها توجه کنیم. بازگرداندن وضعیت گاوها قبل از زایمان بسیار ساده تر است زیرا نیاز به مواد مغذی آنها در مقایسه با دوره شیردهی کمتر است.
درغیر اینصورت تلیسه برای حفظ شرایط کافی برای اصلاح نژاد با نیازهای شیردهی و رشد پس از زایمان گوساله ها، مشکل خواهد داشت.
از نظر اقتصادی، ایجاد شرایط برای گاوها پس از زایمان دشوار است. به دلیل نیازهای انرژی بیشتر در دوران شیردهی، پس از زایش نیاز به مقادیر زیادی خوراک با کیفیت خوب است. گاوهای لاغر و بالغ در هنگام زایمان ممکن است منعکس کننده عدم تطابق بین ژنتیک و در دسترس بودن منابع خوراک باشند. بنابراین، مدیریت زایش و/یا از شیر گرفتن باید با منابع خوراک مطابقت داده شود. اگر گاوها در زایش لاغر باشند، ممکن است تولیدکنندگان بخواهند برنامه خوراک قبل از زایمان یا تاریخ از شیر گرفتن را تغییر دهند تا سیستم را به طور کلی مدیریت کنند.
